Ο Π. Κανελλόπουλος ήταν, κατά την έναρξη του πολέμου, εκτοπισμένος από το δικτατορικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου στην Κάρυστο. Την ίδια μέρα έστειλε τηλεγράφημα στον Ι. Μεταξά, ζητώντας του να καταταγεί ως εθελοντής και να σταλεί στο μέτωπο για να πολεμήσει εναντίον των Ιταλών – κάτι που έγινε λίγες μέρες αργότερα
[Αποστολέας: Βασίλης Μπεκίρης].

Η κήρυξη του πολέμου της Ιταλίας εναντίον της Ελλάδας, την 28η Οκτωβρίου 1940, βρήκε τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο εξόριστο από το δικτατορικό καθεστώς του Ιωάννη Μεταξά, στην Κάρυστο. Βέβαια, η κήρυξη του πολέμου δεν εξέπληξε καθόλου τον Αχαιό Πολιτικό, διότι ήτο κάτι το οποίο ανέμενε, και σε δύο υπομνήματα που είχε στείλει στον Έλληνα Πρωθυπουργό είχε περιγράψει με ακρίβεια την πορεία των γεγονότων που θα προηγούντο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Για τις προβλέψεις αυτές αισθάνθηκε την ημέρα εκείνη μεγάλη υπερηφάνεια. Υπερήφανος όμως αισθάνθηκε όταν ο Μεταξάς είπε το ΟΧΙ εναντίον των Ιταλών, και τούτο διότι πολλοί Έλληνες, μεταξύ των οποίων και ο Π. Κανελλόπουλος, εφοβούντο μήπως ο Μεταξάς, λόγω των σπουδών του στη Γερμανία έκλινε προς τις δυνάμεις του Άξονα.
Ένα άλλο γεγονός που τον έκανε υπερήφανο την ημέρα της κηρύξεως του πολέμου ήταν ο βομβαρδισμός της Πάτρας την πρώτη ημέρα της κηρύξεως του πολέμου. Ο ίδιος ο Π. Κανελλόπουλος γράφει για το περιστατικό αυτό τα εξής: «Στις 28 Οκτωβρίου 1940 βρισκόμουν εκτοπισμένος στην Κάρυστο. Το απόγευμα στο καφενείο της πλατείας είχαν συγκεντρωθεί εκατοντάδες άνθρωποι και παρακολουθούσαν με αγωνία, αλλά και με εθνική υπερηφάνεια, το ραδιόφωνο. Μπήκα και εγώ ανάμεσά τους. Ξαφνικά κτύπησε η καρδιά πιο δυνατά από κάθε άλλη στιγμή. Τι είχε συμβεί; Τι είχε αναγγείλει το ραδιόφωνο; Χωρίς να το σκεφθώ, υψώνω τη φωνή μου και ενώ όλοι οι συγκεντρωμένοι έστρεψαν το πρόσωπό τους σε μένα, άφησα την καρδιά μου να διατυπώσει τις λέξεις: “Το θεωρώ σαν μια εύνοια της ιστορίας ότι διάλεξε την πόλη όπου γεννήθηκα για το πρώτο θύμα των ατίμων. Σας παρακαλώ όλους να φωνάξετε μαζί μου: Ζήτω η πόλις των Πατρών”. Όλοι ζητωκραύγασαν και τα μάτια μου γέμισαν δάκρυα». Την ώρα όμως που οι κάτοικοι της Καρύστου ζητωκραύγαζαν υπέρ της πόλης των Πατρών, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος εσκέπτετο τα θύματα των βομβαρδισμών και τους δικούς του ανθρώπους που ζούσαν στην Πάτρα.
Την ίδια όμως ημέρα, δηλαδή την 28η Οκτωβρίου ’40, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος έγραψε μια μεγάλη σελίδα στην προσωπική του ιστορία. Έστειλε αμέσως τηλεγράφημα στον Πρωθυπουργό και ζητούσε να επανέλθει στην Αθήνα και να του επιτραπεί να καταταγεί ως εθελοντής στρατιώτης και να σταλεί στο μέτωπο για να πολεμήσει εναντίον των Ιταλών. Πράγματι η Κυβέρνηση επέτρεψε την επιστροφή του στην Αθήνα και έτσι ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος έφθασε στην πρωτεύουσα στις 4 Νοεμβρίου 1940. Αμέσως ζήτησε να καταταγεί ως εθελοντής στρατιώτης και να σταλεί στο αλβανικό μέτωπο. Η κατάταξή του όμως στο στρατό καθυστέρησε διότι δεν είχε ολοκληρωθεί η επιστράτευση εκείνων που είχαν κληθεί κανονικά. Μετά την ολοκλήρωση της επιστράτευσης, άρχισε η κατάταξη των εθελοντών. Έτσι, στα μέσα Νοεμβρίου παρουσιάστηκε στο Γουδί για να καταταγεί ως εθελοντής στρατιώτης.